Gietijzeren pannen zijn pannen die je volledige leven in de keuken mee kunnen gaan. De kans is dan ook groot dat je nog een gietijzeren pan in huis hebt die nog door je oma werd gebruikt. Dit komt onder andere doordat gietijzer een puur product is. Er worden geen chemische producten gebruikt voor een antiaanbaklaag, omdat deze al wordt gemaakt door geregeld te bakken met olie en op hoge temperaturen. Verder kunnen gietijzeren pannen bijna alles bakken en heb je er amper onderhoud aan.
Gietijzer pan, met of zonder emaille?
Gietijzeren pannen kunnen roesten wanneer je deze te droog opbergt. Om dit tegen te gaan is het aan te raden om na het afwassen een druppeltje olie in de pan te doen en dit door de pan heen te smeren. Niet iedereen heeft hier zin in of vergeet dit vaak te doen, waardoor veel mensen ervoor kiezen een gietijzeren pan te nemen met een laag email. Email of emaille is een beschermlaag gemaakt van gesmolten glas, maar waarom zou je nog meer een gietijzeren pan met emaille nemen?
De emaillelaag beschermt de gietijzeren pan tegen roest, zuren en chemische stoffen. Daarnaast is dit een zeer duurzaam product en hoef je de laag niet eerst in te branden tijdens het koken. Hierdoor heb je ook standaard al een antiaanbaklaag, die anders door het hechten van olie moest ontstaan.
Gietijzeren pannen zonder emaillelaag kunnen schade oplopen als de olie niet heeft kunnen aanhechten. Dit is wel opmerkelijk, aangezien bekende A-merken als Le Creuset en Staub alleen gietijzeren pannen hebben zonder email.
+Voordelen gietijzeren pannen
• Wanneer de pan op temperatuur is blijft deze lang warm.
• Ideaal als braadpan: je kunt er lang mee stoven, bakken en braden. Zelfs op een lage temperatuur.
• De pan kan bij normaal gebruik amper stukgaan. Het gebruik van scherpe voorwerpen in de pan gaat niet ten koste van de kwaliteit.
• Hoe vaker je met een gietijzeren pan kookt, hoe beter de smaken van je gerechten naar voren komen. Dit komt omdat in de poriën van de pan restjes olie blijven zitten, die zich versmelten met de pan.
• Geen chemische antiaanbaklaag, een scheutje olie is al voldoende om de meeste gerechten te bereiden.
–Nadelen gietijzeren pannen
• Meer onderhoud dan andere pannen met een antiaanbaklaag. Zo moet je steeds denken aan een laagje olie in de pan na het afwassen.
• Het duurt even voordat de pan warm is geworden.
• De pan is zwaar en kan breken als je deze laat vallen. Je kunt de pan niet gebruiken om mee te wokken of te schudden. Probeer ook niet te snel van warm naar koud te verschillen, anders kan er een barst in de pan ontstaan.
• Doordat er geen directe antiaanbaklaag is, kunnen eiwitrijke producten beter in andere pannen bereid worden. Deze kunnen erg gaan plakken, tenzij je extra olie gebruikt.
• De antiaanbaklaag die door geregeld gebruik ontstaan in de pan kan slecht tegen zure ingrediënten. Producten als tomatensaus kunnen deze laag aantasten.
Beste 5 gietijzeren koekenpannen
Je gietijzeren pan inbranden
Een gietijzeren pan zonder emaillen laag moet je eerst inbranden. Hiervoor zijn verschillende manieren, maar de meest eenvoudige is ook de meest populaire manier om dit te doen. je gietijzeren pan inbranden kan aan de hand van de volgende stappen:
1. Maak de gietijzeren pan goed schoon met water en afwasmiddel. Droog de pan meteen goed af met een vaatdoek.
2. Doe een druppel olie in de pan. De beste soorten oliën hiervoor zijn lijnzaadolie of andere arachide- of plantaardige oliën. Deze oliën zijn verkrijgbaar bij vrijwel iedere supermarkt. Crisco en spekvet mogen ook gebruikt worden, maar vermijd olijfolie.
3. Smeer de olie door de hele pan heen. Doe dit aan zowel de binnenkant van de pan als aan de buitenkant. Zorg ervoor dat elk plekje evenveel ingesmeerd is, zodat je geen druppelvorming krijgt die als vlekken op je pan kunnen ontstaan. Veeg de overtollige olie weg met een keukenpapiertje. Je laat geen restje olie in de pan zitten.
4. Zet de oven aan en verwarm deze naar 200 graden Celsius. Zet hierin een ovenplaat bedekt met aluminiumfolie en zet de pan ondersteboven op deze ovenplaat. De aluminiumfolie dient voor het opvangen van eventuele druppels.
5. Laat de pan een uur in de oven staan en doe na dit uur de oven weer uit. De pan kun je laten afkoelen in de oven zelf. Wanneer de pan dan is afgekoeld kun je deze meteen gebruiken om lekker te gaan koken.
De gietijzeren pan schoonmaken
Gietijzeren pannen kunnen op verschillende manieren schoongemaakt worden. Gewoonlijk heb je voor de schoonmaak van de pan alleen water en een zachte afwasspons te gebruiken. Hiervoor heb je geen schoonmaakmiddel nodig, tenzij je pan echt vies is. Zorg er dan wel voor dat na het afwassen je de pan goed naspoelt. Een harde spons of agressieve zeep is uit den boze. Dit kan ervoor zorgen dat de antiaanbaklaag wordt aangetast.
Je kunt de pan ook schoonmaken door deze flink te verwarmen. Verwarm de pan in de oven naar 115 graden Celsius zodat alle bacteriën gedood worden en de pan steriel wordt. Verder kan de hoge temperatuur eventuele voedselresten los laten weken van de pan. Daarna kun je met een doekje alles wegvegen.
Mocht de pan erg vuil zijn, dan kun je deze schoon boenen door een beetje zout in de pan te doen en de pan daarna te verhitten. Zeezout en andere vormen van zout met een grote korrel werken het beste. Zodra er een walm uit de pan komt kun je met een doek of keukenpapier de vuile resten los boenen met het zout. Het zout zal verkleuren door het boenen. Na alles los geschrobd te hebben gooi je het zout weg en spoel de pan af met water. Tot slot doe je weer een beetje olie in de pan en veeg je dit door de hele pan heen.
Schoon boenen gietijzeren pannen met emaillelaag
Alleen als je gietijzeren pan een emaillen antiaanbaklaag heeft, kun je met een staalsponsje proberen de pan uit te boenen. Dit doe je alleen wanneer de antiaanbaklaag al beschadigd is. Hoe meer je boent, hoe meer de gietijzeren onderlaag tevoorschijn komt. Na het boenen spoel je de pan grondig af met water en droog je deze met een doek of keukenpapier. Daarna is de pan weer zo goed als nieuw.
Beschadigde antiaanbaklaag
Heeft je pan met emaille een beschadigde antiaanbaklaag? Geen zorgen, de pan kan gewoon nog gebruikt blijven worden. De beschadiging zit namelijk in de emaillen laag zelf, waardoor de gietijzeren laag eronder nog intact is. Emaille is gemaakt van natuurlijk materiaal, waardoor losgeraakte stukjes geen schade kunnen veroorzaken aan je gezondheid.
Mocht de emaillen antiaanbaklaag beschadigd zijn, dan raden we het aan de pan na elk gebruik in te smeren met een plantaardige olie. Net als bij gietijzeren pannen zonder email. Doe dit vooral op de plekken waar de schade zit, om roest te kunnen voorkomen. Verder kan de pan gewoon ingezet worden zoals je gewend bent.